Van illegale motorclubs tot de uitbuiting van arbeidsmigranten; criminelen zoeken de grens vaak bewust op, omdat overheden daar juist minder sterk staan. Gemeenten kunnen nu, op lokaal niveau, een stap zetten in de internationale bestuurlijke samenwerking tegen georganiseerde criminaliteit. Met een kleine wijziging kunnen bepaalde gegevens uit het bevolkingsregister (BRP) gedeeld worden met andere EU-overheden. Wellicht net dat ene puzzelstukje dat een bestuurlijke interventie mogelijk maakt.
De nieuwste handleiding van het EURIEC laat zien hoe gemeenten BRP-gegevens kunnen delen met andere overheden binnen de EU. “Het mooie is dat gemeenten deze aanpassing zelf kunnen regelen, op lokaal niveau,” vertelt Vera Huijgens, Public Affairs medewerker van het EURIEC. “Dit is een van de weinige zaken die je als gemeente zelf in de hand hebt om de internationale bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit een stap verder te krijgen. Anders ben je afhankelijk van de nationale wetgeving.”
De handleiding is een typisch voorbeeld van de werkzaamheden van het EURIEC—het aan de hand van casussen nagaan of informatie internationaal kan worden uitgewisseld in het kader van de bestuurlijke aanpak. “Door ons onderzoek naar juridische mogelijkheden voor het internationaal delen van BRP-gegevens kwamen we erachter dat Duitse gemeenten gegevens uit het bevolkingsregister wel internationaal kunnen delen, maar Nederlandse gemeenten nog niet,” vertelt Annet Klinkers, Accountmanager van het EURIEC. “We kwamen er ook achter hoe Nederlandse gemeenten de verordening zelf kunnen aanpassen, zodat zij BRP-gegevens kunnen delen met EU-overheden. Zo wordt de informatie-uitwisseling wederkerig.”
Hoewel de wijziging inhoudelijk gezien geen grote inhoudelijke aanpassing is, moet deze natuurlijk wel worden goedgekeurd door het college en de gemeenteraad. Van belang is dat het specifiek gaat om gegevensverstrekking ten behoeve van de bestuurlijk aanpak van criminaliteit en ondermijning. Per verzoek dient de ambtenaar af te wegen of het gerechtvaardigd is de gegevens te delen. Daarnaast mogen uiteraard alleen de gegevens gedeeld worden die noodzakelijk zijn voor een casus. De gegevens worden uitsluitend gedeeld met EU-overheidsinstanties met een link naar de bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit, zoals steden en gemeenten. Tenslotte moet de buitenlandse gemeente wel weten welke Nederlandse gemeente ze willen aanschrijven. Nederlandse gemeenten kunnen immers alleen informatie geven over personen die in hun gemeente ingeschreven zijn.
“Als Nederlandse gemeenten hun verordening wijzigen, doen ze dat niet alleen voor hun eigen gemeente, hoewel die daar uiteraard ook het effect van merkt, omdat het de georganiseerde criminaliteit bestrijdt,” zegt Huijgens. “Ze doen het ook om samen de bestuurlijke aanpak te versterken, ook over de grens. Uiteindelijk kunnen we dat alleen samen doen.” Klinkers vult aan, “De bestuurlijke aanpak bestaat uit veel puzzelstukjes. Die BRP-gegevens kunnen maar net dat stukje zijn dat een andere gemeente nodig heeft om een interventie op gang te zetten.”
De EURIEC-medewerkers roepen Nederlandse gemeenten op het proces van deze aanpassing in gang te zetten. “Het vergt misschien wat tijd en je moet je erin verdiepen, maar het is iets kleins wat je als gemeente kunt doen om een barrière op te werpen tegen de grensoverschrijdende georganiseerde criminaliteit. Als alle gemeenten deze wijziging uitvoeren wordt er echt een stap gemaakt in de mogelijkheden voor internationale informatie-uitwisseling,” De handleiding is nu beschikbaar op https://euriec.eu/informatieproducten.