Een grote (maar nog geen volledige) stap voor internationale informatie-uitwisseling ten behoeve van de bestuurlijke aanpak.
Op 1 oktober 2023 is het nieuwe Benelux-politieverdrag in werking getreden. Het doel van dit verdrag is onder meer het uitbreiden van de mogelijkheden voor grensoverschrijdend politieoptreden en het vergemakkelijken van politieonderzoeken in buurlanden. Daarnaast is het doel van dit verdrag om de gegevensuitwisseling te verbeteren. Omwille van dit laatste doel, is het Benelux-politieverdrag ook van belang voor de bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit en/of ondermijning in België, Luxemburg en Nederland.
Het verdrag voorziet uitdrukkelijk in een bepaling (artikel 4, paragraaf 3) die er op gericht is om het mogelijk te maken om op verzoek politiegegevens uit te wisselen en door te verstrekken “ten behoeve van het treffen van bestuurlijke maatregelen (…) ter voorkoming van strafbare feiten en ter handhaving van de openbare orde en veiligheid”. Dit zal een grote stap vooruit zijn in de grensoverschrijdende bestuurlijke aanpak van ondermijning en criminaliteit.
Om deze bepaling in de praktijk ook daadwerkelijk te kunnen gebruiken, dient de nationale wetgeving in België echter nog aangepast te worden. Zonder dergelijke aanpassing in de nationale wetgeving, zal het na 1 oktober 2023 voorlopig nog niet mogelijk zijn om politiegegevens grensoverschrijdend door te verstrekken ten behoeve van het treffen van bestuurlijke maatregelen. De bedoeling zou zijn om de nationale wetgeving op relatief korte termijn aan te passen, maar voorlopig is er hiervoor nog geen exacte datum bepaald. In Nederland en Luxemburg zijn deze aanpassingen niet nodig. Aangezien de reikwijdte van het verdrag de Benelux betreft, is het niet van toepassing in Duitsland.
Zodra de wetgeving goedgekeurd is en bijkomende modaliteiten overeen zijn gekomen, zal het in bepaalde casussen mogelijk worden om politie-informatie door te verstrekken voor bestuurlijke doeleinden. In de praktijk zou dit een heel grote stap vooruit zijn voor de internationale bestuurlijke en integrale aanpak. Ten eerste omdat tijdens de voorbije vier jaar verschillende casussen bij het EURIEC werden aangebracht waarbij buitenlandse politie-informatie relevant en noodzakelijk zou zijn voor het nemen van mogelijke bestuurlijke maatregelen. Ten tweede zou de volledige uitvoering van het nieuwe Benelux-politieverdrag ook nuttig kunnen zijn voor meer rechtszekerheid over de uitwisseling van buitenlandse politie-informatie met het Landelijk Bureau Bibob of de (nog op te richten) Directie Integriteitsbeoordeling Openbare Besturen in België.
Vandaar dat het EURIEC hoopt op een spoedige aanpassing van de relevante nationale wetgeving en de regeling van de bijkomende modaliteiten zodat de bestuurlijke en integrale grensoverschrijdende aanpak op korte termijn een stap vooruit kan zetten. Uiteraard blijft het EURIEC hiervoor in contact met de Belgische en Nederlandse partners en houden we jullie op de hoogte van verdere ontwikkelingen.